Η δεκαετία του '60,η χούντα, και τα μουσικά ερεθίσματα...
Οι 20ρηδες του ’60 δεν έχουν ζήσει τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ούτε τον Εμφύλιο. Βρίσκουν μια Ελλάδα «άδεια» από τους νέους άνδρες της εποχής. Οικονομική κατάσταση και πολιτικές επιλογές των κρατούντων τους έχουν εξαναγκάσει σε μετανάστευση... Η νέα γενιά ζητά μια καλύτερη ζωή, περισσότερα χρήματα για την παιδεία και καλύτερη Δημοκρατία. Είναι τότε που συνθήματα όπως το «1-1-4» και το «15% (για την παιδεία)» συνδέονται με πολιτικές, πολιτιστικές και εσωτερικές αναζητήσεις που μοιράζονται μεγάλες συλλογικότητες.
Σε πολιτιστικό επίπεδο, στην Ελλάδα ξεκινάει μια πρωτόγνωρη «άνοιξη». Τον Μάρτιο του 1960 επιστρέφει από το Παρίσι ο Μίκης Θεοδωράκης, (εδώ Το άξιον εστί - Ποίηση: Οδυσσέας Ελύτης Σύνθεση: Μίκης Θεοδωράκης, Παρίσι,Αθήνα 1961-1963). Το 1961 ιδρύεται στην Αθήνα ο Σύλλογος Φίλων Ελληνικής Μουσικής[1], που έμελλε να αποτελέσει «φυτώριο» μουσικών, στιχουργών και τραγουδιστών τα επόμενα 30 χρόνια.. «Τραγουδούσαμε πολύ, χορεύαμε, διαβάζαμε, συζητούσαμε.
Ο Λεοντής, ο Λοίζος, ο Μαρκόπουλος, ο Σαββόπουλος, η Φαραντούρη, ο Μαυρουδής, ο Κουγιουμτζής, οι ποιητές μας, ο Ελευθερίου, ο Λάδης, η Μάρω η Λήμνου, ο Βρεττάκος ο Κώστας και ακόμη άλλοι πολλοί που τους ξεχνάω είναι δημιουργήματα αυτού του φορέα, ενός φορέα ανθρώπων που δεν έχει καμία εξάρτηση από κανένα πολιτικό κόμμα της εποχής εκείνης», θα μας πει σήμερα ο συγγραφέας και μελετητής Παναγιώτης Κουνάδης.
Το1961, ο Μάνος Χατζηδάκις τιμάται με βραβείο Όσκαρ για τη μουσική στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή» και εδώ η ταινία. Το 1963, ο Διονύσης Σαββόπουλος κάνει ότο-στοπ από τη Θεσσαλονίκη και έρχεται στην Αθήνα με ένα φορτηγό, για να βρεθεί με τους νέους συνθέτες της εποχής. Την ίδια χρονιά, ο Γιώργος Σεφέρης (εδώ η ομιλία του κατά την απονομή με μουσική υπόκρουση) παίρνει το Νόμπελ και ο Μάνος Λοϊζος ηχογραφεί το πρώτο του τραγούδι. Το 1964, ο Ζορμπάς του Μιχάλη Κακογιάννη κερδίζει 3 Όσκαρ και η ελληνική μουσική κάνει τον γύρο του κόσμου!
Με όλα αυτά, συντελείται η στροφή στην ελληνική παράδοση. «Ανακαλύπτεται» ξανά το ρεμπέτικο, η έννοια της ελληνικότητας γίνεται πάλι μόδα, αναγνωρίζεται η αξία της ελληνικής παράδοσης. Σαν ρεύμα, οι τάσεις αυτές οδηγούν τους νέους στις μπουάτ και τα ταβερνεία. Εκεί, με κρασάκι και παρέες φτιάχνονται τραγούδια, οργανώνονται παρέες, διαμορφώνονται πολιτικές συνειδήσεις.
Η ανάμιξη της Αμερικής στον πόλεμο του Βιετνάμ ξεσήκωσε ένα κίνημα αντίδρασης στην ίδια την Αμερική. Μετά τα γεγονότα στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ το 1964, το κίνημα ειρήνης που αναπτύσσεται στις υπόλοιπες χώρες του κόσμου φτάνει –έστω και λίγο καθυστερημένα- και στην Ελλάδα. Τα παιδιά των λουλουδιών φτάνουν και στα Μάταλα! Μαζί και η μουσική τους. Στα μέσα της δεκαετίας του ’60, οι Rolling Stones και οι Beatles μεσουρανούν, το ροκ ενθουσιάζει και στην Αθήνα πια γεννιούνται τα πρώτα ροκ συγκροτήματα.
Πηγές
1.Την περίοδο αυτή τα τραγούδια του συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη απαγορεύονται από το Ε.Ι.Ρ. κι έτσι συγκροτείται ένα είδος Συλλόγου Φίλων της Μουσικής του Μίκυ Θεοδωράκη. Αυτός είναι και ο πυρήνας του Συλλόγου Φίλων της Ελληνικής Μουσικής, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Μάνος Λοΐζος, εκδ.Κάκτος, Αθήνα, 2000 σελ.54-56
